◄ جای خالی پژوهش

محمد سیدی مَرغکی*-در دنیای مدرن امروز که صنعت حمل و نقل یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار محسوب می‌شود توجه به تحقیقات و پژوهش‌ها دراین زمینه بسیار مهم است. برای نمونه؛  ژاپن مظهر حمل و نقل مدرن و فوق پیشرفته است. قطارهای سوپرسریع، خودروسازی های معروف و پرفروش جهان چون تویوتا و نیسان، متروی سیال و شگفت انگیز توکیو، ابرسازه ها و ابرکارخانه‌های مرتبط با صنعت حمل و نقل همگی بر حسب اتفاق نبوده است. این پیشرفت تحسین برانگیز بی شک خروجی پژوهش ها و تحقیقات دانشمندان و پژوهشگران این کشور می باشد. تویوتا 2 مرکز تحقیقات در دو نقطه از دنیا که با هم 12 ساعت اختلاف ساعت دارند ساخته است تا از زمان نهایت استفاده را ببرد. نمونه دیگر کمپانی خودروسازی سوئدی VOLVO می باشد. ولوو ایمن ترین خودورهای جهان را تولید می کند چرا که مرکز تحقیقات ایمنی ولوو با سرمایه گذاری چند 10 میلیارد یورویی اداره می شود. در مقاله پیش رو نگاهی به اهمیت پژوهش و تحقیق در حوزه مهندسی راه و ترابری ایران انداخته ایم.

1-  کاربران شاکی هستند چرا آسفالت بعضی از راه ها خیلی زود خراب می شود.؟ چرا شبکه معابر شهری(به خصوص شهرهای محروم) اینقدر فرسوده و روبه زوال است.؟ چرا تعداد تصادفات نسبت به جمعیت کشور این مقدار زیاد است.؟ چرا شبکه ریلی کشور مدرن و پیشرفته نیست همچون بعضی کشورها؟ چرا سیستم های حمل و نقلی پاک مثل حمل و نقل عمومی شهری یا دوچرخه آنچنان فراگیر و برنامه ریزی شده نیست.؟

2-  در پاسخ به سوالات بالا باید عوامل مختلفی را لحاظ کرد. عامل اول این هستش که ما کشوری در حال توسعه هستیم و نباید توقع داشت شبیه کشورهای توسعه یافته باشیم. اما پاسخ دیگر این هست که ما به مطالعه، پژوهش و تحقیق اهمیت وافری نمی‌دهیم. دستگاه های اجرایی کشور از ساختاری صلب تشکیل شده اند. دربودجه سالیانه دستگاه ها مقادیر بسیار کمی برای پژوهش ها تخصیص یافته است که همین مقدار اندک نیز از رانت به دور نمی باشد.

3-  در سالیان گذشته اساتید دانشگاه و دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی پژوهش های فراوانی در حوزه های مختلف و به طور خاص مهندسی راه و ترابری انجام داده اند. قطعاً تعدادی هرچند اندک از این پژوهش ها از کیفیت بسیار بالایی برخوردار و در معتبرترین مجلات بین المللی چاپ شده اند. آیا ما نباید حداقل به همین تعداد اندک ارج نهیم و از آنها حدکثر استفاده را بکنیم؟

4-  در آمریکا موسساتی مثل AASHTO  و FHWA اساساً مبتنی بر تحقیقات و پژوهش فعالیت می کنند. آَشتو بیش از 100 سال در حوزه مهندسی راه مطالعه  و تحقیق می کند. نتایج آن را هم به صورت رایگان در دسترس عموم قرار داده است. ارتباط این موسسات با صنعت به شدت قوی است و فرصت های مطالعاتی آنها به روی دانشجویان و پژوهشگران باز است.

نتیجه گیری-این دیدگاه که پژوهش کاری لوکس، اتوکشیده و مختص کتابخانه است متاسفانه در ذهن بسیاری از مدیران اجرایی کشور جا افتاده است. هر زمان حرف از پژوهش و مطالعه می شود برخی از آنها سعی می کنند پیامهای موبایلشان را چک کنند جای گوش دادن به طرح و ایده شما. پیشرفت، مدرنیزاسیون و مهمتر از همه اتکاء به توان داخلی در راستای عدم وابستگی به سایر کشورها نیاز به توجه ویژه و سرمایه گذاری هنگفت در حوزه مطالعه  و پژوهش در همه رشته ها علی الخصوص مهندسی راه و ترابری دارد.

لطفا نظر خود را راجع به این مقاله به نگارنده ارسال نمایید.

 @mohammadseyedi1989

*پژوهشگر در مهندسی راه و ترابری