تجارت برد- برد در منطقه

وبلاگ فاطمه مقیمی-گرجستان یکی از کشورهایی است که می‌تواند برای ایران شریک تجاری مناسبی باشد. اما برای حضور ایران در بازارهای منطقه به ویژه گرجستان، چالش‌های اقتصادی مانند تعامل بین بانک‌ها وجود دارد. هنوز ارتباط بانکی بین دو کشور ایران و گرجستان شکل نگرفته و مقامات ایرانی در حال پیگیری این موضوع هستند.

همچنین در حال حاضر امکان ارتباط بانکی از طریق حواله وجود ندارد. این در حالی است که سفیر گرجستان در ایران تلویحا اعلام کرد که تضمین سرمایه‌گذاری در این کشور وجود دارد. اما باید در نظر بگیریم که هنوز این بازار برای ما ناشناخته است. بازار اولیه و بکر کشورها می‌تواند فرصت خوبی برای سرمایه‌گذار باشد، اما باید تضمین سرمایه‌گذار خارجی شکل بگیرد. گرجستان اطلاعاتی در این مورد ارائه کرده اما نمی‌توان به قطعیت گفت که برای افراد ضمانت اجرایی داشته باشد.

لغو روادید بین ایران و گرجستان که مدتی است محقق شده، به رفت و آمد تجار و توریست‌ها و همچنین افزایش تجارت خارجی کمک می‌کند اما از طرفی الحاق گرجستان به عنوان عضو ناظر اتحادیه اروپا در سازمان تجارت جهانی، باعث محدودیت تجارت و موارد مبتلابه آن می‌شود.

یکی دیگر از مواردی که به عنوان مزیت تجاری کشور گرجستان می‌توان به آن اشاره کرد این است که اگر کالایی به گرجستان صادر شود، می‌توان گواهی مبدأ اولیه برای آن کالا دریافت کرد. اگر بخواهیم کالای ایرانی به اروپا صادر کنیم، مالیات مطرح می‌شود و درصورتی که گواهی مبدأ اولیه در گرجستان صادر شود، با توجه به یکسان‌سازی‌ای که صورت گرفته، حدود 10 الی 15 درصد از هزینه کالا کاهش می‌یابد. بنابراین این خود تشویقی برای تاجر ایرانی است که کالای خود را از گرجستان به اروپا صادر کند. درواقع در این فرآیند صادرات مجدد انجام می‌شود و کشوری اروپایی به عنوان مبدأ کالا تعریف می‌شود.

در گذشته بحث واگذاری زمین‌های کشاورزی گرجستان مطرح بود که مجلس این کشور آن را ممنوع کرد و دیگر در این کشور زمین کشاورزی واگذار نمی‌شود.

مبحث دیگری که می‌توان به عنوان مزیت اقتصادی کشور گرجستان مطرح کرد، کریدور شمال - جنوب است. یکی از مسیرهای این کریدور، کشور گرجستان است که می‌تواند فرصت جدیدی را در مناسبات اقتصادی دو کشور ایجاد کند. در این راستا 17 و 18 مهرماه کمیسیون مشترک ایران و گرجستان برگزار می‌شود. حضور گسترده تجار ایرانی در نشست‌های دوجانبه با کشور گرجستان نشان از استقبال بخش خصوصی از این بازار دارد و از سوی دیگر، پاسخ‌گویی دولت گرجستان به سؤالات و مباحث مطرح‌شده در این نشست‌ها نشان می‌دهد دولت نسبت به مطالبات افرادی که در مجموعه کار می‌کنند یا می‌خواهند کار کنند احساس تعهد می‌کند.

از طرفی تاجر باید بداند چه محصولاتی را به کشور مقصد صادر می‌کند و بازار چه محصولاتی در آنجا بهتر است. بهترین مرجع برای شناسایی کالاهایی که بازار تجاری خوبی در گرجستان دارد، سازمان توسعه تجارت و سایت سفارت است. در سایت سفارت در قسمت وابسته بازرگانی، میزان و نوع اقلام مجاز و مورد نیاز  تعریف شده که همه اینها به تاجر کمک می‌کند تا کالای خود را انتخاب کند.

به طور قطع پیمان‌های منطقه‌ای می‌تواند در تجارت بین دو کشور تاثیر خوبی داشته باشد. پیمان منطقه‌ای حوزه قفقاز یکی از پیمان‌هایی است که گرجستان نیز در آن حضور دارد. اما به دلیل به‌روز بودن بحث کریدورهای اقتصادی می‌توانیم توصیه کنیم دولت‌ها از یک بازی برد - برد اقتصادی برای طرفین حمایت کنند.

در حال حاضر صاحب‌نظران می‌گویند بازار گرجستان برای ایران فضای مناسبی دارد. اما بازار بکری نیست و در گذشته کشورهایی به این حوزه ورود کرده‌اند. ترکیه یکی از رقبای تجاری ما در گرجستان است و امارات بنادر این کشور را به صورت قرارداد 99 ساله اجاره کرده است. اینها فرصت‌های اولیه‌ای است که ما می‌توانستیم در آن پیش‌قراول باشیم. در بحث مسکن هم همین شرایط وجود دارد و کشورهای دیگر پیش از ما به آن ورود کرده‌اند.

بحث گردشگری در این کشور مهم است و جمعیت تک‌رقمی میلیونی دارد که  از این رو ایران بازار خوبی را از دست داده است. اما هنوز در برخی از موارد می‌توان ورود کرد و مزیت‌هایی به دست آورد.

با توجه به اینکه گرجستان در حال پیوستن به اتحادیه اروپاست، بسیاری از سرمایه‌گذاران برای اقامت به این کشور سفر کرده‌اند تا پاسپورتی برای سفر راحت و بدون دردسر به اتحادیه اروپا تهیه کنند و از این فرصت به خوبی استفاده کرده‌اند. در نتیجه ایرانی‌ها نیز می‌توانند با تکیه بر پتانسیل‌های این بازار و شرایطی که بین دو کشور جاری است، برای ورود به این بازار حرکت کنند.