◄ تکرار تجربه گذشته در بازار ارز

وبلاگ سعید قصابیان:  دولت دستور داده که ارز تک نرخی شود. در سنوات اخیر ارز به هر میزان که مورد نیاز بود در اختیار متقاضیان قرار می‌گرفت. اما در زمستان گذشته، میزان تقاضا بر عرضه،  پیشی گرفت و دولت از تامین آن عاجز ماند. دولت برای کاهش نرخ ارز تحت فشار قرار گرفت. تسلیم این فشار شد و تصمیم گرفت عرضه ارز را کمتر و دایره دریافت کنندگان را محدود و برای دلار قیمت تعیین و ابلاغ کند. اما هیچ دلیل و شاهدی مبنی بر کم شدن تقاضای ارز در بازار دیده نشد و نمی‌شود.

آن تقاضای ارز که حاضر به معامله آن به قیمتی نزدیک به 6 هزار تومان بود به دو دسته تقسیم می‌شود. بخشی از تقاضا مشمول بخشنامه شماره هفت بانک مرکزی است که متقاضیان ارز مسافرتی و درمانی و ماموریت و دانشجویی و فرصت مطالعاتی و بیست و چند مورد دیگر و احتمالا واردات کالاهای ضروری و کالاهای سرمایه‌ای را پوشش می‌دهد اما بقیه چه؟ آیا آنها به دستور دولت تمکین می‌کنند و از تقاضای خود برای ارز دست می‌کشند؟ آیا این متقاضیان یک شبه دچار تحول درونی می‌شوند و پی می‌برند که تقاضایشان برای ارز ضروری نبوده است؟ قطعاً چنین نیست و این تقاضا به بازار سیاه رو می‌کند و در بیرون از بانک برای پیدا کردن فروشنده ارز پرسه می‌زند. الفبای بازار می‌گوید که هر نیاز اقتصادی منبع تامین خود را پیدا می‌کند. عرضه و نیاز لاجرم همدیگر را پیدا می‌کنند و بگیر و ببند و دستگیری «جمشید بسم‌الله» شاید در این روند دست‌انداز ایجاد کند اما نمی‌تواند مانع آن شود. تقاضای مازاد بر محدودیت بانک مرکزی و عرضه خارج از سیستم بانکی بالاخره یکدیگر را پیدا می‌کنند و در یک عدد به توافق می‌رسند. این همان نرخ دوم است.

این پیش‌بینی آینده نیست. این تکرار تجربه تک نرخی پاییز سال 91 (به نرخ 1226 تومان ) است. سرانجام آن تک‌نرخی کردن این بود که قیمت دلار در بهمن۱۳۹۱،  به 3700 تومان رسید( سه برابر). آیا این بار انتظار داریم که اتفاقی غیر از نوبت قبل رخ دهد؟