◄ آرمان پرند مپنا، صندوق پروژه موفقی که دیگر تکرار نشد
چالش تامین مالی پروژههای زیرساختی در کشور ما با توجه به کسری بودجه سالهای اخیر دولت به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است. روش تامین مالی پروژهای می تواند این چالش را حل کند. آرمان پرند مپنا نمونه ای موفق از اجرای این روش در کشور است.
صندوق سرمایه گذاری پروژه محور یکی از مصادیق نوین تامین مالی پروژه ای است که در دنیا تحت عنوان روش های مشارکت خصوصی Private Equity Fund شناخته میشود. در ایران این شیوه با توجه به ساز و کارهای سازمان بورس و اوراق بهادار و قوانین ناظر بر آن به صورت Publicly Traded Private Equity Fund یا به عبارتی صندوقهای سرمایه گذاری سهامی عام پروژه محور طراحی شده است. این شیوه از تامین مالی با توجه به مزایای متعددی که دارد، می تواند به عنوان راه حل دائمی برای مشکل کمبود بودجه دولتی و در نتیجه ناتمام ماندن پروژه های زیرساختی مطرح شود. مع هذا، علیرغم استفاده گسترده از این روش تامین مالی در اکثر کشورهای پیشرفته و یا در حال توسعه دنیا، در ایران هنوز به این روش تامین مالی اهمیت چندانی داده نشده و وظیفه تامین مالی پروژه های کلان ملی همواره بر دوش دولت ها گذاشته شده است. تا آنجا که اولین و تنها نمونه صندوق پروژه ایجاد شده از طریق این روش سرمایه گذاری، پروژه نیروگاه سیکل ترکیبی آرمان پرند مپنا بوده است. بررسی ابعاد و چگونگی تامین مالی این پروژه و موفقیت های به دست آمده در آن می تواند ضرورت گسترش بیشتر این شیوه از تامین مالی در کشور را به خوبی تبیین نماید.
آرمان پرند مپنا، تک پروژه تامین مالی به روش صندوق پروژه
پروژه تبدیل نیروگاه گازی به سیکل ترکیبی پرند توسط گروه صنعتی مپنا با ارزشی بالغ بر 2800 میلیارد تومان که 350 میلیارد تومان آن از طریق روش صندوق پروژه تامین مالی شد، به عنوان یکی از بزرگترین تامین مالیها از طریق بازار سرمایه کشور شناخته میشود. در این پروژه، گروه صنعتی مپنا به عنوان بانی و موسس صندوق، شرکت برق پرند مپنا به عنوان مدیر و طراح، آرمان آتی به عنوان شرکت مشاور سرمایه گذاری و شرکت تامین سرمایه امین به عنوان بازارگردان و متعهد پذیرهنویسی، ارکان اجرایی صندوق را تشکیل دادند. همچنین به منظور حفظ و حراست از حقوق سرمایهگذاران خرد در این پروژه، ارکان نظارتی شامل شرکت تامین سرمایه آرمان به عنوان متولی، موسسه حسابرسی آروین ارقام پارس به عنوان حسابرس و شرکت مهندسی مسینان به عنوان ناظر فنی تعریف گردیدند.
اجرای این پروژه در کشور نشان داد که روش صندوق پروژه می تواند مزایای فراوانی از جمله ایجاد شفافیت مالی، مدیریتی، فنی و مهندسی در راستای افزایش بهره وری احداث و تکمیل پروژه های زیربنایی، ایجاد حق نظارت برای سرمایهگذاران به واسطه دسترسی به تمامی اطلاعات پروژه از طریق تارنمای صندوق، افزایش بهرهوری مصرف منابع مالی و در نتیجه کاهش تزریق بی حساب پول در پروژه و در نهایت وجود امکان افزایش سرمایه که در امیدنامه صندوق به آن اشاره می شود، به ارمغان بیاورد. همه موارد یاد شده مزایایی است که دیگر روش های مشارکت مردمی از جمله فروش اوراق بدهی، BOT و دیگر روشها نتوانستند آن ها را در خود لحاظ نمایند.
صرف سرمایه مردم در مسیر درست و شفاف، همراه با بازدهی بالا
در روش صندوق سهامی عام پروژه با توجه به اطلاع یافتن دارندگان واحدهای پذیره نویسی شده صندوق از محل انجام مخارج در کنار نظارت متولی و حسابرس صندوق در هزینهکرد منابع مورد نیاز پروژه، احتمال سوءاستفاده از منابع مردمی تامین شده برای انجام پروژه به حداقل ممکن خواهد رسید. علاوه بر این، مردم و سرمایه گذاران خرد به واسطه این روش امکان فروش واحدهای سرمایه گذاری خریداری شده در هر زمان که به مبلغ سرمایه گذاری خود نیاز داشته باشند، خواهند داشت که همین موضوع سبب میشود بازار ثانویه خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری صندوق شکل گرفته و از همین رهگذر امکان استحصال سود بیشتر علاوه بر سود تضمینی و سود عملکردی پروژه برای سرمایهگذاران به وجود می آید.
بنابراین، با توجه به کسری بودجه دولت در سال های اخیر و کم شدن سهم بودجه عمرانی نسبت به بودجه عمومی کشور، لازم است تا روشهای تامین مالی نوین از جمله روش صندوق های سهامی عام پروژه محور با توجه به تمام مزایای ذکر شده، بیش از پیش مورد توجه مسئولان، کارشناسان و سرمایه گذاران بخش خصوصی قرار بگیرد تا به واسطه فراگیری استفاده از این روشها، چالش امروزه توسعه کشور که نبود تامین مالی به اندازه و درست برای پروژههای نیمه تمام عمرانی است، مرتفع گردد.
* کارشناس حمل و نقل