◄ آسیب شناسی طرح جامع حمل و نقل و پندی از طرح ملی راه آهن هند
طرح جامع حمل و نقل کشور با گذشت دو دهه از عمر آن و شاید پنج دهه از اولین بررسی ها، همچنان به عنوان یک سند حاشیه ای در پروژه های زیرساختی حمل و نقل محسوب می شود و شایسته است برای هدفمندی بیشتر و بهره مندی بهتر مردم از این سرمایه گذاری ها با آسیب شناسی و استفاده از تجربیات دیگر کشورها تغییرات اساسی در آن ایجاد گردد.
گزارش مرکز پژوهش های مجلس در اردیبهشت ۱۴۰۰ در مورد طرح جامع حمل و نقل تصریح می کند که طی سال های گذشته، طرح های توسعه ای متعددی در بخش های جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی به صورت از هم گسیخته و بدون لحاظ کردن ماهیت شبکه ای موضوع حمل و نقل، به صورت جزیره ای تصویب و به موقع اجرا گذاشته شده اند.
-
طرح ملی راه آهن National rail plan, NRP، یک طرح بلند مدت بلند پروازانه و جامع است که هدف آن تبدیل راه آهن هند به یک شبکه حمل و نقل مدرن، با ظرفیت بالا و کارآمد است.
-
این طرح که توسط وزارت راه آهن هند تهیه شده است، یک نقشه راه برای تقویت زیرساخت های ریلی، افزایش کارایی عملیاتی و افزایش سهم راه آهن در حمل و نقل بار و مسافر ارائه می نماید.
اهداف حمل و نقل:
این طرح افزایش قابل توجهی در عملکرد حمل و نقل راه آهن هند تا سال 2050 را هدف قرار داده است:
-
حمل و نقل بار: از پایه 681 میلیارد تن کیلومتر خالص (NTKM) در سال 2016 به 8000 تا 10000 میلیارد NTKM تا سال 2050، که نشان دهنده افزایش بیش از 10 برابری است.
-
حمل و نقل مسافر: از سطح پایه 1149 میلیارد مسافر کیلومتر (PKM) در سال 2016 به 3000 تا 4000 میلیارد PKM تا سال 2050، که نشان دهنده رشد 2.5 تا 3.5 برابری است.
هدف افزایش سهم راه آهن:
هدف این طرح افزایش قابل توجه سهم راه آهن در حمل و نقل بار و مسافر تا سال 2050 است:
-
سهم حمل و نقل بار: افزایش از 27 درصد فعلی به 45 درصد - 50 درصد .
-
سهم حمل و نقل مسافر: افزایش از 8.1 درصد فعلی به 15 درصد - 20 درصد .
هزینه های سرمایه گذاری:
برای دستیابی به این اهداف بلند پروازانه، طرح ملی ریلی سرمایه گذاری های قابل توجهی را پیش بینی نموده است:
- توسعه زیرساخت: تقریبا 413 میلیارد دلار، که 85 درصد از کل هزینه پیش بینی شده را تشکیل می دهد. این شامل گسترش شبکه، برقی سازی خطوط، ارتقای علائم، توسعه مجدد ایستگاه و مسیرهای حمل و نقل اختصاصی است.
-
خرید ناوگان: تقریبا 71 میلیارد دلار که 15 درصد از کل هزینه را تشکیل می دهد که شامل خرید لکوموتیوهای برقی و دیزلی، واگن های باری و واگن های مسافری می شود.
کل هزینه پیش بینی شده:
تقریبا 485 میلیارد دلار از آغاز تا سال 2050.
ابتکارات کلیدی:
این طرح شامل ابتکارات مختلفی برای افزایش ظرفیت، کارایی و پایداری است:
-
گسترش شبکه: ساخت خطوط جدید، دو برابر/ سه برابر شدن مسیرهای موجود و کریدورهای اختصاصی بار.
-
برقی سازی: برقی سازی کامل شبکه ریلی برای بهبود بهره وری انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای.
-
ارتقای علائم و ارتباطات: پیاده سازی سیستم های علائم و ارتباطی پیشرفته برای بهبود ایمنی و بهره وری عملیاتی.
-
توسعه مجدد ایستگاه: نوسازی ایستگاه های اصلی راه آهن، با بهبود امکانات رفاهی مسافران و بهره برداری تجاری.
-
خطوط ریلی پرسرعت و نیمه سریع: معرفی خدمات ریلی پرسرعت و نیمه سریع برای جابجایی سریعتر مسافران.
-
یکپارچه سازی چند وجهی: افزایش اتصال با سایر روش های حمل و نقل برای جابجایی بدون انقطاع.
- توانمندسازها و مزایا:
انتظار می رود اجرای موفقیت آمیز طرح ملی ریلی مزایای متعددی را به همراه داشته باشد، از جمله:
-
کاهش هزینه های لجستیک و بهبود رقابت.
-
انتشار کربن کمتر و اثرات زیست محیطی.
-
بهبود بهره وری حمل و نقل و کاهش ازدحام.
-
گزینه های اتصال و جابجایی بهتر برای بار و مسافر.
خصوصی سازی و مشارکت خصوصی:
این طرح نقش مهمی را برای خصوصی سازی و مشارکت خصوصی در حوزه های مختلف دارد از جمله:
-
بهره برداری از قطار خصوصی
-
توسعه مجدد ایستگاه و بهره برداری تجاری
-
عملیات پایانه بار
-
تولید ناوگان
-
پروژه های اتصال خطوط ریلی
-
خطوط ریلی پرسرعت
-
برون سپاری فعالیت های غیراصلی
انتقال فناوری و توسعه منابع انسانی:
طرح ملی ریلی بر اهمیت انتقال فناوری، تحقیق و توسعه بومی، برنامه های ظرفیت سازی و همکاری بین المللی برای توسعه نیروی کار ماهر که قادر به مدیریت زیرساخت ها و دارایی های ریلی مدرن هستند، تاکید می کند.
-
- اجرا و چارچوب زمانی: طرح ملی راه آهن یک ابتکار بلند مدت است که انتظار می رود طی چند دهه آینده به صورت مرحله ای اجرا شود. اجرای موفقیت آمیز آن مستلزم تلاش های مستمر، مکانیسم های حاکمیتی قوی و فرآیندهای نظارت و ارزیابی مستمر است.
-
به طور کلی، طرح ملی راه آهن نمایانگر یک چشم انداز متحول کننده برای راه آهن هند است، با هدف قرار دادن آن به عنوان یک سیستم حمل و نقل در کلاس جهانی که باعث رشد اقتصادی، کاهش اثرات زیست محیطی و افزایش جابجایی بار و مسافر در سراسر کشور می شود.
-
به نظر می رسد طرح جامع حمل و نقل کشور با گذشت دو دهه از عمر آن و شاید پنج دهه از اولین بررسی ها، همچنان به عنوان یک سند حاشیه ای در پروژه های زیرساختی حمل و نقل محسوب می شود و شایسته است برای هدفمندی بیشتر و بهره مندی بهتر مردم از این سرمایه گذاری ها با آسیب شناسی و استفاده از تجربیات دیگر کشورها تغییرات اساسی در آن ایجاد گردد.
برخی یادداشت های مرتبط:
- جامعیت طرح جامع، تین 232511، طرح جامع اروپا برای راه آهن سریع السیر، تین 249264، دودهه توسعه راه آهن هند، تین 272363