◄ تفکیک وزارت راه و شهرسازی و معیارها و شاخص هایی که باید در نظر گرفت
تفکیک وزارت راه و شهرسازی، موضوعی است که در سال های اخیر به طور جدی مطرح شده و دارای ابعاد و جوانب مختلفی است. برای تصمیم گیری در این مورد، لازم است معیارها و شاخص های مختلفی مورد توجه قرار گیرد.
معیارها و شاخص های تفکیک وزارت راه و شهرسازی
تفکیک وزارت راه و شهرسازی، موضوعی است که در سال های اخیر به طور جدی مطرح شده و دارای ابعاد و جوانب مختلفی است. برای تصمیم گیری در این مورد، لازم است معیارها و شاخص های مختلفی مورد توجه قرار گیرد. در ادامه به برخی از مهم ترین این معیارها اشاره می شود:
|
|
|
|
ماهیت وظایف و مسئولیت ها |
|
|
ارتباطات بین بخشی |
|
|
ساختار سازمانی |
|
|
منابع مالی |
|
|
اثرات اجتماعی و اقتصادی |
|
|
تجربیات سایر کشورها |
|
|
برخی از مزایای احتمالی تفکیک |
|
|
برخی از چالش های احتمالی تفکیک |
|
|
هماهنگی بین بخشی |
|
|
منابع مالی |
|
|
اثرات اجتماعی و اقتصادی |
|
|
جلوگیری از رقابت ناسالم بین دو وزارتخانه
|
برای جلوگیری از ایجاد رقابت ناسالم بین دو وزارتخانه جدید، می توان موارد زیر را در نظر گرفت:
|
|
ملاحظات زیست محیطی
|
ملاحظات زیست محیطی یکی از مهم ترین عوامل در تصمیم گیری برای تفکیک است. پروژه های عمرانی و حمل و نقل اغلب اثرات مخربی بر محیط زیست دارند. ملاحظات زیست محیطی در تفکیک:
|
سناریوهای پس از تفکیک:
|
سناریوهای احتمالی پس از تفکیک:
|
|
چگونگی تاثیر تمرکز بر هر یک از معیارها و شاخص ها
|
تمرکز بر هماهنگی بین بخشی
|
|
|
سناریوی تفکیک جزئی |
در سناریوی تفکیک جزئی، برخی از وظایف مشترک بین دو حوزه همچنان در یک وزارتخانه باقی می ماند. برای مثال، ممکن است وظایف مربوط به برنامه ریزی کلان حمل و نقل و شهرسازی در یک وزارتخانه متمرکز شود. این سناریو می تواند به کاهش هزینه های اداری و حفظ هماهنگی بین دو حوزه کمک کند. مزایای این سناریو:
معایب این سناریو:
بسیاری از کشورها در گذشته تجربه تفکیک یا ادغام وزارتخانه های مرتبط با حمل و نقل و شهرسازی را داشته اند. بررسی تجربیات این کشورها می تواند به ما در تصمیم گیری بهتر کمک کند. برای مثال:
نکات قابل توجه از تجربیات سایر کشورها:
|
|
تمرکز بر تأثیر تفکیک بر شهرها
|
یکی از مهمترین جنبه هایی که در تفکیک باید به آن توجه شود، تأثیر این تصمیم بر شهرها است. شهرها به عنوان هسته های اصلی توسعه، به هماهنگی تنگاتنگی بین زیرساخت های حمل و نقل و برنامه ریزی شهری نیاز دارند. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
|
|
سناریوی تفکیک با حفظ یک نهاد هماهنگ کننده
|
همانطور که قبلاً اشاره شد، ایجاد یک نهاد هماهنگ کننده مستقل می تواند به حفظ هماهنگی بین دو وزارتخانه ی جدید کمک کند. این نهاد می تواند وظایف زیر را بر عهده داشته باشد:
تجربیات سایر کشورها: مورد مطالعه انگلستان انگلستان از جمله کشورهایی است که تجربه تفکیک وزارتخانه های مرتبط با حمل و نقل و شهرسازی را داشته است. در انگلستان، مسئولیت های مربوط به حمل و نقل و مسکن در وزارتخانه های مختلف تقسیم شده است. نکات قابل توجه از تجربه انگلستان:
|
|
تمرکز بر مشارکت شهروندان
|
یکی از نکات مهمی که در بحث تفکیک باید به آن توجه شود، مشارکت شهروندان است. شهروندان به عنوان ذینفعان اصلی پروژه های عمرانی و حمل و نقل، باید در تصمیم گیری ها مشارکت داده شوند. راهکارهایی برای مشارکت شهروندان:
|
|
تمرکز بر زیرساخت های شهری و روستایی
|
یکی از موضوعات مهم دیگری که در بحث تفکیک باید به آن توجه شود، زیرساخت های شهری و روستایی است. این زیرساخت ها شامل شبکه های آب و فاضلاب، برق، گاز، مخابرات و... می شود. با توجه به اهمیت این زیرساخت ها در کیفیت زندگی مردم، باید به این سوال پاسخ داده شود که پس از تفکیک، مسئولیت این زیرساخت ها بر عهده کدام وزارتخانه خواهد بود؟ ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
|
|
سناریوی تفکیک با رویکرد منطقه ای
|
یکی دیگر از سناریوهای ممکن برای تفکیک، ایجاد وزارتخانه های منطقه ای است. به عنوان مثال، می توان وزارتخانه های حمل و نقل و شهرسازی را در سطح استان یا منطقه ایجاد کرد. این رویکرد می تواند به افزایش تمرکز بر مشکلات محلی و بهبود تصمیم گیری ها کمک کند. مزایای این رویکرد:
معایب این رویکرد:
|
|
تأثیر تفکیک بر بازار مسکن
|
یکی از مهم ترین حوزه هایی که تحت تأثیر مستقیم تفکیک قرار می گیرد، بازار مسکن است. سیاست گذاری در حوزه مسکن، از جمله تأمین زمین، صدور پروانه ساخت، و تنظیم بازار مسکن، ارتباط مستقیمی با وزارتخانه ای دارد که مسئولیت شهرسازی را بر عهده دارد. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
|
|
نقش فناوری اطلاعات در مدیریت زیرساخت ها پس از تفکیک
|
فناوری اطلاعات می تواند نقش بسیار مهمی در مدیریت زیرساخت ها پس از تفکیک ایفا کند. با استفاده از فناوری اطلاعات می توان به موارد زیر دست یافت:
مقایسه تجربه سایر کشورها در این زمینه بسیاری از کشورها تجربه تفکیک وزارتخانه های مرتبط با حمل و نقل و شهرسازی را داشته اند. بررسی تجربیات این کشورها می تواند به ما در تصمیم گیری بهتر کمک کند. نکات قابل توجه از تجربیات سایر کشورها:
|
|
تأثیر تفکیک بر توسعه حمل و نقل ریلی
|
یکی از حوزه هایی که می تواند تحت تأثیر مستقیم تفکیک قرار بگیرد، توسعه حمل و نقل ریلی است. حمل و نقل ریلی به عنوان یکی از پاک ترین و ایمن ترین روش های حمل و نقل، نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و ترافیک شهری دارد. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
نقش شوراهای شهر و روستا در تصمیم گیری های مربوط به حمل و نقل و شهرسازی پس از تفکیک شوراهای شهر و روستا به عنوان نمایندگان مردم در سطح محلی، می توانند نقش مهمی در تصمیم گیری های مربوط به حمل و نقل و شهرسازی ایفا کنند. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
مقایسه تجربه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در این زمینه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تجربیات متفاوتی در زمینه تفکیک وزارتخانه های مرتبط با حمل و نقل و شهرسازی دارند.
|
|
تأثیر تفکیک بر توسعه حمل و نقل دریایی
|
یکی دیگر از حوزه هایی که می تواند تحت تأثیر مستقیم تفکیک قرار بگیرد، توسعه حمل و نقل دریایی است. حمل و نقل دریایی به عنوان یکی از مهم ترین راه های حمل و نقل کالا و مسافر، نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
نقش بخش خصوصی در سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقل و شهرسازی پس از تفکیک بخش خصوصی می تواند نقش بسیار مهمی در سرمایه گذاری و بهره برداری از زیرساخت های حمل و نقل و شهرسازی ایفا کند. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
مقایسه تجربه کشورهای همسایه در این زمینه کشورهای همسایه نیز تجربه های مختلفی در زمینه تفکیک وزارتخانه های مرتبط با حمل و نقل و شهرسازی داشته اند.
|
|
تأثیر تفکیک بر توسعه حمل و نقل هوایی
|
یکی دیگر از حوزه هایی که می تواند تحت تأثیر مستقیم تفکیک قرار بگیرد، توسعه حمل و نقل هوایی است. حمل و نقل هوایی به عنوان یکی از سریع ترین روش های حمل و نقل، نقش مهمی در توسعه گردشگری و تجارت بین المللی دارد. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
نقش سازمان های مردم نهاد در تصمیم گیری های مربوط به حمل و نقل و شهرسازی پس از تفکیک سازمان های مردم نهاد (NGO) می توانند نقش مهمی در نظارت بر تصمیم گیری های مربوط به حمل و نقل و شهرسازی ایفا کنند. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
مقایسه تجربه کشورهای اروپایی در این زمینه کشورهای اروپایی تجربه طولانی تری در زمینه تفکیک وزارتخانه های مرتبط با حمل و نقل و شهرسازی دارند.
|
|
تأثیر تفکیک بر توسعه حمل و نقل درون شهری
|
یکی از حوزه هایی که می تواند تحت تأثیر مستقیم تفکیک قرار بگیرد، توسعه حمل و نقل درون شهری است. حمل و نقل درون شهری به عنوان یکی از مهم ترین چالش های شهرهای بزرگ، نیازمند توجه ویژه است. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
نقش فناوری اطلاعات در مدیریت حمل و نقل و شهرسازی پس از تفکیک فناوری اطلاعات می تواند نقش بسیار مهمی در مدیریت حمل و نقل و شهرسازی پس از تفکیک ایفا کند. با استفاده از فناوری اطلاعات می توان به موارد زیر دست یافت:
مقایسه تجربه کشورهای آسیای شرقی در این زمینه کشورهای آسیای شرقی مانند ژاپن، کره جنوبی و سنگاپور تجربه موفقی در توسعه سیستم های حمل و نقل عمومی و مدیریت شهری دارند.
|
|
تأثیر تفکیک بر توسعه حمل و نقل دوچرخه
|
یکی دیگر از حوزه هایی که می تواند تحت تأثیر مستقیم تفکیک قرار بگیرد، توسعه حمل و نقل دوچرخه است. حمل و نقل دوچرخه به عنوان یکی از پاک ترین و سالم ترین روش های حمل و نقل، نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و ترافیک شهری دارد. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
نقش مشارکت شهروندان در تصمیم گیری های مربوط به حمل و نقل و شهرسازی پس از تفکیک مشارکت شهروندان در تصمیم گیری های مربوط به حمل و نقل و شهرسازی می تواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت مندی مردم کمک کند. ملاحظات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
مقایسه تجربه کشورهای آمریکای شمالی در این زمینه کشورهای آمریکای شمالی مانند کانادا و ایالات متحده تجربه های متفاوتی در زمینه تفکیک وزارتخانه های مرتبط با حمل و نقل و شهرسازی دارند.
|
