۲ دهه تلاش نافرجام برای احداث خط‌ آهن پرسرعت تهران-مشهد​​​​

به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم،  راه اندازی راه آهن پرسرعت تهران - مشهد برای نخستین بار در سال 85 و در دولت نهم مطرح شد، اما از آن زمان تاکنون، این طرح با موانع زیادی مواجه شده و هیچ دولتی موفق به اجرای آن نشده است.

خط ریلی تهران-مشهد یکی از محورهای اصلی و پرتقاضا در شبکه راه آهن کشور است. از حدود 32 میلیون مسافر جابجا شد در شبکه ریلی کشور طی سال گذشته حدود 8 میلیون نفر در مسیرهای ریلی منتهی به مشهد جا به جا شده اند.

طبق آمار اعلام شده از سوی مدیرعامل سابق راه آهن، 70 درصد ترددهای ریلی برون شهری نیز در مسیرهای مشهد انجام می شود. این مسیر همچنین با توجه به جاذبه های مذهبی و گردشگری، یکی از پرترددترین مسیرهای ریلی کشور محسوب می شود.

در حال حاضر حداکثر سرعت سیر قطار مسافری در مسیر ریلی تهران-مشهد 160 کیلومتر است که این محدودیت سرعت به دلیل فناوری قدیمی استفاده شده در خط و واگن هاست.

در شرایط معمول، سفر با قطار در مسیر تهران-مشهد و بالعکس حدود 12 ساعت طول می کشد. این خط ریلی  در تمامی ایام سال به زائران حرم امام رضا (ع) خدمات ارائه می دهد، اما مشکلاتی از جمله کمبود بلیت و زمان سفر طولانی، مانند خرابی قطار در برخی مواقع زمان سفر را تا 18 ساعت افزایش می دهد.

طبق آمار، در سال 1402 حدود 55 درصد از بلیت های ریلی مسیر تهران-مشهد، در ایام تعطیلات و مناسبت های مذهبی به فروش  رسیده است.

برای رفع مشکلات موجود و ارتقا خدمات دهی به زائران، از سال 1385، تلاش ها برای احداث راه آهن پرسرعت تهران-مشهد آغاز شد. هدف اصلی این پروژه، کاهش زمان سفر و فراهم کردن امکان زیارت یک روزه بود. مطالعات اولیه توسط شرکت های مشاوره ای فرانسوی انجام شد، اما تا پایان دولت دهم پیشرفتی نداشت.

در دولت های یازدهم و دوازدهم، پروژه به طرح راه آهن برقی تغییر یافت و مذاکراتی با طرف چینی انجام شد. قرار بود اجرای پروژه سال 96 آغاز شود، اما با تشدید تحریم ها به دنبال خروج آمریکا از برجام، چینی ها نیز از پروژه کنار کشیدند.

در ادامه دولت سیزدهم نیز به پروژه 20 میلیارد دلاری قطار سریع السیر مشهد-تهران توجه کرد، اما اقدام خاصی در رابطه با این پروژه انجام نشد.

به نظر می رسد وقفه در اجرای این پروژه به عدم درک صحیح از مفهوم راه آهن پرسرعت، دوگانگی در اولویت های اجرایی، تأمین مالی و عدم اهتمام دولت ها بازمی گردد.

این پروژه 3 پشتوانه قوی برای اجرایی شدن دارد:

1) تأکید رهبری بر اهمیت اجرای آن

2) گنجاندن پروژه در برنامه های بالادستی از جمله برنامه هفتم توسعه  کشور

3) مطالبه اجتماعی برای سفر بهتر به مشهد مقدس.

برآوردها نشان می دهد با اجرای این پروژه، زمان سفر به کمتر از 4 ساعت کاهش خواهد یافت و ظرفیت جابه جایی مسافران تا 10 میلیون نفر در سال افزایش می یابد.

فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در ایام شهادت حضرت امام رضا (ع) قول پیگیری و تکمیل کارشناسی پروژه را داده است. اکنون با عنایت به توجه دولت چهاردهم، این سوال مطرح است که آیا می توان زمان سفر تهران-مشهد را کاهش داد و تحولی در این مسیر ایجاد کرد یا همچنان باید منتظر ماند.