بیفایده بودن تحدید بانکها
وبلاگ تین نیوز، محمدصادق جنان صفت | مردان و زنان سیاستمدار حاكم بر دولتها در دهههای اخیر به مرور و براثر تجربه یا دانش اقتصادی درك كردهاند كه سیاستهای پولی و بازار پول اثرگذارترین سیاستهای اقتصادی و مهمترین بازارها هستند.
به همین دلیل است كه بازار پول و سیاستهای پولی بهمثابه یادگار دوران دولتسالاری هنوز آزادسازی را تجربه نكرده است. بانكهای مركزی به عنوان سنگر آخر اما بسیار موثر در قیدها و بندهای تنیده شده توسط نهاد دولت هنوز در انحصار دولتهاست.
دولتهای ایران نیز باوجود اینكه حاضر شدهاند خصوصیسازی در بازار كالا و كار را تا اندازههای زیادی بپذیرند اما با سرسختی تمام بانك مركزی را در دستان پرقدرت خود حفظ كرده و از مسیر سیاستهای پولی به هدفهای سیاسی خود میرسند. نرخ سود بانكی یا همان نرخ بهره بهمثابه قلب سیاستهای پولی كه توانایی تنظیم و ایجاد تعدیل در بازار كالا، خدمات، تجارت و صنعت را دارد هنوز بهمثابه گوهری گرانبها در چنگ دولت و بانك مركزی است. پیامدهای این انحصار بر كسبوكار ایرانیان و اقتصاد كلان آنقدر اثرگذار است كه هیچ سیاست اقتصادی بیرون از دایره مشمول نرخ بهره
قرار نمیگیرد.
واقعیت این است كه معضل امروز اقتصاد ایران را باید در همین ناحیه جستوجو كرد و اگر قرار است راهی برای عبور از روزهای سخت پیدا كرد از همین راه باید دنبال آن گشت. بانك مركزی ایران تا روزی كه نتواند این گره را باز كند هرگز روی خوش نخواهد دید و باید بانكها را هر روز تحت شدیدترین فشارها قرار دهد و این بهمثابه فراری دادن سرمایهها از بانكها و موسسههای اعتباری است. پساندازكنندگان خردهپای ایرانی از حبس نرخ سود بانكی بیشترین زیان را میبینند و بیشترین رانت نیز نصیب كسانی میشود كه راهكار تعامل با بانكها را نیك آموختهاند.
نظارت بانك مركزی بر فعالیت و كارنامه بانكها روزی معنای اقتصادی پیدا میكند كه از گرفتار كردن بانكها در انبوه بخشنامههای تهدیدساز و تحدیدكننده اجتناب كند، در غیر این صورت شاهد تطویل در صدور بخشنامههای پرشماری خواهیم بود كه هیچ فایدهیی ندارند. بانكها را آزاد بگذارید تا با یكدیگر و با بانكهای نیرومند خارجی رقابت كنند و شاهد باشید كه سرآمدان میمانند و بانكهای ضعیف میروند و شهروندان بیشترین نفع را میبرند. محاصره بانكها توسط بانك مركزی به معنای نادیده گرفتن سره از ناسره و مدیریت كارآمد از مدیریت ناكارآمد است.