◄ لزوم تشکیل لیزینگ کرو خلبانان

در همین چند ماه گذشته بسیاری از خلبانان در جایگاه کاپیتان و خلبان دوم سر از شرکت‌های بین‌المللی در آورده‌اند و بحران کمبود خلبان عمدتا در تایپ‌های ایرباس و ATR در ایران، سبب شد تا این موضوع به یکی از مهم‌ترین بحران‌های مدیریتی ایرلاین‌ها تبدیل شود. برای پرداخت به این بحث باید به چند نکته مهم و اساسی توجه کرد. نخست، یک نکته اصلی مهاجرت است که از مهم‌ترین دلایل آن در تمامی جوامع، دستیابی به رفاه و دستمزد بیش‌تر است. نکته با اهمیت در این حوزه، درک این موضوع است که خلبانی نیز مانند تمامی حرفه‌های دیگر، یک شغل است و خلبان، نیز مانند سایر مشاغل دیگر، رفاه و دستمزد بالاتر می‌تواند برایش اهمیت داشته باشد.

همان‌گونه که هنرمندان، پزشکان و... برای رفاه بیش‌تر دست به مهاجرت می‌زنند، خلبانان نیز از این امر مستثنی نیستند. مخالفان مهاجرت خلبانان، یکی از دلایل مخالفت خود را سرمایه‌گذاری شرکت‌های هواپیمایی داخلی در آموزش و به‌روزرسانی دانش خلبانان عنوان می‌کنند اما به عقیده من، آموزش، هزینه جهت به‌روزرسانی و... در تمامی ایرلاین‌های دنیا از وظایف شرکت‌های هواپیمایی محسوب می‌شود و در این میان، دستیابی به رفاه بیشتر نیز حق مسلم هر شخص و در این موضوع، خلبانان است اما آنچه این موضوع بدیهی را به یک بحران تبدیل کرده، سیستم معیوب آموزش و عدم چرخه سالم در صنعت هوانوردی کشور است.

 برای درک بهتر این بحث باید عنوان کنم در ابتدا، فاصله میان ارز و ارزش ریال، سبب می‌شود تا دستمزد ایرلاین‌های خارجی برای خلبانان ایرانی اغواگر باشد، دوم آن‌که نظام حقوقی ایرلاین‌ها در سرمایه‌گذاری برای سرمایه انسانی ناقص است، به‌طوری‌که وثیقه تعهد به خدمت خلبانان با دو ماه دستمزد ایرلاین خارجی مستهلک می‌شود و البته افزایش میزان وثیقه تعهد به خدمت نیز امری غیرمنطقی است. از البته باید نگاهی نیز به چرخه استخدام و آموزش در ایرلاین‌ها داشت.

از طرفی با کمبود خلبان آموزش‌دیده و با تجربه روبه‌رو هستیم و از سوی دیگر با افزایش تعداد خلبان‌های جوان بیکار مواجه می‌شویم. به نظر می‌رسد چرخه استخدام، آموزش و بازنشستگی خلبانان با معایب بسیاری روبه‌رو است، خلبان با تجربه در میان ایرلاین‌ها دست‌به‌دست می‌شود اما تعداد زیادی از جوانان در صف کسب تجربه پروازی پیر می‌شوند. در پایان اگر بخواهم پیشنهادی در جهت بهبود این بحران عنوان کنم، تشکیل لیزینگ کرو و خلبان می‌تواند راهگشا باشد. خلبانان جوان با سرمایه‌گذاری یک شرکت لیزینگ سرمایه‌گذاری آموزش‌های تایپ پروازی خود را کسب می‌کنند و توسط لیزینگ در استخدام شرکت‌های هواپیمایی داخلی و خارجی قرار می‌گیرند.

باید به این نکته اشراف داشت که افزایش میزان دستمزد خلبانان ایرانی توسط شرکت‌های داخلی، موضوعی است که برخی از کارشناسان هوانوردی به آن اظهار می‌کنند اما باید به این نکته مهم اشاره کرد که فاصله دستمزد خلبانان در ایران فاصله زیادی با سایر حرفه‌های تخصصی این صنعت دارد و افزایش غیرمنطقی این رقم، می‌تواند به فرهنگ‌سازمانی این صنعت خدشه وارد کند، در ضمن باید به این موضوع نیز توجه کرد که هر چه رقم دستمزد ایرلاین ایرانی افزایش پیدا کند، نمی‌تواند اغوای هزاران دلاری ایرلاین‌های خارجی را خاموش کند. بهتر است برای درمان، صورت‌مسئله را پاک نکنیم و در فکر راه‌حل مناسب باشیم.