◄ ضرورت جایگزینی راه آهن عسلویه فیروزآباد به جای خط آهن عسلویه اهرم

راه آهن شیراز بوشهر به گونه ای طراحی شده است که راه آهن از شیراز پس از عبور از فیروزآباد به سمت بوشهر می رود و در شهر اهرم دو شاخه می شود. یک خط به سمت عسلویه و خط دیگر به سمت بوشهر می رود. طول خط آهن شیراز بوشهر 450 کیلومتر است.  فاصله عسلویه تا اهرم حدود 170 کیلومتر و فاصله اهرم تا فیروزآباد حدود 180 کیلومتر است.

سود پروژه های ریلی ایران بستگی به میزان حمل بار دارد و اجرای خطوط ریلی که از ظرفیت انتقال بار مناسبی به شبکه ریلی برخوردار نباشد، آن پروژه اقتصادی محسوب نمی شود.

از همین نویسنده:

تاثیر شبکه مدرن و گسترده ریلی در تعداد تلفات جاده ای

در صورت اتصال عسلویه به شبکه ریلی حداقل 7 میلیون تن بار به شبکه ریلی کشور منتقل می شود که عبارتند از:

1-    حدود 2 میلیون تن محصولات پلیمری شرکت های پتروشیمی جم، آریاساسول، مهر، انتخاب، صدف، پتروپالایش کنگان، پتروشیمی بوشهر واقع در عسلویه،

2-    حدود یک میلیون تن محصولات پلیمری واحدهای PDH

3-    حدود یک میلیون تن اوره داخلی  پتروشیمی پردیس

4-    حدود 500 هزار تن اوره صادراتی پتروشیمی شیراز

5-    حدود 700 هزار تن اوره صادراتی پتروشیمی لردگان

6-    حدود 2  میلیون تن محصولات کارخانه های سیمان و گچ و سایر مصالح ساختمانی  مسیر شیراز تا عسلویه

7-    یک میلیون تن سایر محموله ها از قبیل محصولات فلزی، ماشین آلات و تجهیزات، و ...

جمع موارد فوق حدود 8 میلیون تن در سال می شود و چنانچه بار ترانزیتی از عسلویه به بندر انزلی و بلعکس را نیز به آن اضافه کنیم حجم بار قابل جابجایی از این مسیر از ده میلیون تن در سال فراتر خواهد رفت.

منطقه عسلویه از زیرساخت های بندر مناسبی به شرح زیر برخوردار است که این مزیت از عوامل تاثیر گذار جهت جذب میلیون ها تن بار در خط آهن عسلویه به شیراز- اصفهان- تهران- انزلی خواهد گردید.

- شرکت فراسکو عسلویه

- اسکله بندر صادراتی تنبک

- خط ریلی شیراز عسلویه

- مشخصات بندر خدماتی پارس

- مشخصات بندر پتروشیمی پارس

درآمد شرکت راه آهن از هر تن کیلومتر حمل بار توسط شبکه ریلی حدود 300 تومان می باشد که 20 درصد آن سهم شرکت های مالک واگن و 55 درصد سهم مالک ریل (شرکت راه آهن) و 25 درصد سهم لکوموتیو (اکثرا متعلق به راه آهن) می باشد. به این ترتیب چنانچه صرفا 5 میلیون تن بار از طریق اتصال عسلویه به شیراز بر روی شبکه ریلی سراسری قرار گیرد و با لحاظ جابچایی 1000 کیلو متر برای هر تن بار درآمد حاصله برای شرکت راه آهن برابر هزار میلیارد تومان خواهد شد.

هزینه احداث خط آهن فیروز آباد به عسلویه حدود 180میلیون دلار می باشد که با لحاظ درآمد ذکر شده کل سرمایه گذاری در مدت حدود 5 سال بازگشت خواهد شد.  

لذا با در نظر گرفتن مراتب فوق و مزیت های متعدد دیگر، اتصال عسلویه به شیراز از طریق فیروزآباد از مزیت های ویژه ای برخوردار است.

پروژه خط آهن عسلویه اهرم فیروزآباد علاوه بر این که هیچ گونه توجیه اقتصادی ندارد منجر به تحمیل هزینه سنگین ناشی از 180 کیلومتر مسیر اضافه بر شرکت های مالک بار خواهد شد و مزیت و اولویت استفاده از این مسیر ریلی را برای مالکان بار کم رنگ می نماید. لذا موکدا تاکید می نمایم نگاه های  سیاسی و محلی را از این پروژه ملی کنار گذاشته و منطقه عسلویه از طریق مسیر عسلویه – جم – فیروزآباد به شبکه سراسری متصل شود. عدم توجه به این واقعیات هدر رفت درآمدهای دولت در مسیر اضافه ذکر شده و ظلم به منطقه و اقتصاد ملی می باشد.

* کارشناس حمل و نقل