◄ بهبود نگهداشت و بهره برداری از لکوموتیوهای ریلی موجود

آمارهای منتشر شده در سالنامه آماری شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد تعداد کشنده های ریلی اضافه شده به شبکه ریلی کشور از ابتدای وقوع انقلاب اسلامی تا سال 1390 به صورت میانگین تنها 13 دستگاه در سال بوده است. از سال 1390 به بعد میانگین افزایش تعداد کشنده های ریلی شبکه ریلی کشور به عدد 25 رسیده است که مسلما پروژه خرید 150 عدد لکوموتیو مسافری زیمنس که در بازه زمانی بین سال های 1391 تا 1395 رخ داد، موجب افزایش این عدد شده است. در چنین شرایطی، افزوده شدن تعداد 1000 دستگاه کشنده ریلی آن هم در طول مدت سه سال که توسط مدیرعامل فعلی شرکت راه آهن وعده داده شده است، دور از ذهن می نماید.

ضریب آماده به کاری کشنده های ریلی؛ کمتر از 60 درصد

از سوی دیگر بررسی آمار تعداد کشنده های ریلی در سرویس، در گردش و تعداد کل کشنده های ریلی موجود در شبکه طی سال های اخیر نشان می دهد که ضریب آماده به کاری کشنده های ریلی کشور هیچ گاه از 60 درصد تجاوز نکرده و طی سال هایی به 39 درصد نیز محدود شده است.

در چنین شرایطی به نظر می رسد علاوه بر تلاش برای توسعه کمی تعداد ناوگان کشنده ریلی موجود در شبکه، تلاش هایی نیز باید برای نگهداشت درست و اصولی از لکوموتیوهای موجود در جهت افزایش ضریب آماده به کاری لکوموتیوها و افزایش نسبت لکوموتیوهای در سرویس به تعداد کل دارایی کشنده های ریلی صورت پذیرد.

از همین نویسنده:

ضرورت خرید لکوموتیو توسط بخش غیردولتی و صنایع عمده

بررسی ها نشان می دهد در سال 1399، از مجموع 954 دستگاه ناوگان کشنده ریلی موجود در کشور، تعداد 343 دستگاه به طور کامل متوقف، 537 دستگاه در سرویس و 611 دستگاه از کشنده های موجود به صورت در گردش (شامل در سرویس، منتظر سرویس و تحت تعمیر کوتاه مدت) بوده است. لازم به ذکر است که از 343 دستگاه کشنده های ریلی متوقف شده، قریب به 145 کشنده شامل 70 کشنده جی ام، 50 کشنده زیمنس و 25 کشنده ریلی آلستوم، قابلیت گرم کردن، با صرف هزینه ای به مراتب کمتر از جایگزینی و در مدت زمان کمتر از یکسال دارند.

اورهال لکوموتیوهای سرد شده با یک پنجم قیمت

لازم به ذکر است هم اکنون ارزش جایگزینی هر عدد کشنده ریلی، رقمی بالغ بر 1.5 تا 2 میلیون یورو برآورد می شود. این در حالی است که برای اورهال کشنده های متوقف شده موجود به صورت میانگین 300 هزار یورو هزینه تحمیل خواهد شد. به عبارت دیگر، تعمیر، بازسازی و سرویس دهی 145 کشنده متوقف شده موجود نهایتا می تواند با هزینه ای کمتر از 50 میلیون یورو صورت بپذیرد در حالی که اگر بنا باشد صرفا 145 دستگاه از 1000 دستگاه وعده داده شده خریداری شود، مبلغی بالغ بر 250 میلیون یورو مورد نیاز است.

البته این نکته نیز لازم به ذکر است که راه آهن به هیچ عنوان نباید از مسیر خرید لکوموتیوهای جدید، چه با استفاده از ظرفیت های تولید ملی و چه خرید از خارج از کشور عقب نشینی کند. بلکه باید علاوه بر آنکه پیگیری برای خرید کشنده های ریلی جدید و توسعه تعداد ناوگان موجود را انجام می دهد، نیم نگاهی هم به نوسازی کشنده های موجود و استفاده از دارایی هایی داشته باشد که پیش از این از طریق استفاده از منابع عمومی خریداری شده است.

در گام بعد، بهبود استفاده از کشنده های موجود در سرویس و نگهداشت درست و اصولی آن ها، یکی از مهمترین اقداماتی است که شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران به عنوان بازیگر عمده در حوزه مالکیت لکوموتیو در کشور باید صورت دهد تا به این واسطه اولا پاسخگویی نیاز شبکه به کشنده با آماده به کاری بالا انجام گیرد و از سوی دیگر، بهره وری استفاده از منابع موجود افزایش یابد.

* کارشناس حمل و نقل