بازار دعواهای سیاسی؛ پررونق ترین بازار کشور
بزرگ ترین آفت نظام حکمرانی ما، وجود تحلیل های متفاوت راهبردی، همراه با دادن وزن های کاملا متفاوت به موضوعات، در میان مقامات اصلی تصمیم گیرنده کشور است.
مسعود نیلی: طی چند ماه اخیر، تعدد و تنوع مشکلات بزرگ به شدت افزایش پیدا کرده و از مرحله نگرانی عبور کرده ایم. آنچه درباره وقوع آن در آینده هشدار داده می شد، در زمان حال محقق شده است. در اینجا به فهرستی از این مسائل اشاره می کنم:
مسائل خارجی:
احتمالا ترامپ محدودیت هایی را که در دوره بایدن در زمینه صادرات نفت کشور کاهش پیدا کرده بود، تشدید کند و بازار ارز و بودجه و تولید و تورم ما را تحت تاثیر جدی قرار دهد.
همچنین در صورت تحقق مکانیزم ماشه، وضعیت سال آینده دشوارتر هم خواهد شد.
اتفاقاتی در خاورمیانه، باعث رودررویی مستقیم نظامی بین ما و رژیم اسرائیل شده که مطمئنا، پیامدهای اقتصادی تعیین کننده ای خواهد داشت.
تحولات سوریه نیز، احتمالا رابطه ایران و ترکیه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
مسائل اقتصادی:
بحران انرژی، در شرایطی که دمای هوا هنوز کاملا زمستانی نشده، نیمی از کشور را به تعطیلی کشانده است.
آلودگی هوا، که برآمده از اقتصادی است که در تولید درجا می زند؛ در حال تخریب حال و آینده کشور است و بی رحمانه نسل کشی می کند.
فرونشست های خاک، آینده سرزمینی ایران را در معرض تخریب قرار داده است.
ابعاد کسری بودجه برای دولتی که در درون خود، بار سنگین ورشکستگی نظام بازنشستگی را هم به دوش می کشد، هشدار دهنده است.
در نهایت نوسانات بزرگ و مخرب بازار ارز، همراه با تورم بالا، علامت بی ثباتی و عدم قطعیت می دهد.
مسائل اجتماعی:
افزایش ۱۰میلیونی به جمعیت زیر خط فقر که در سال های اخیر اتفاق افتاده، واقعه ای بسیار مهم است. پیامد این اتفاق بزرگ را می توان در اعتیاد و طلاق و وقوع انواع جرم ها دید.
انتشار اطلاعاتی درباره فساد در زندگی مقامات کشور یا فرزندان آنها، در کنار بنگاه داری های رانتی غیرخصوصی و غیردولتی، همراه با فشارهای سنگین اقتصادی به زندگی مردم، بنیان سرمایه اجتماعی نظام حکمرانی را از این هم سست تر می کند.
گسست های اجتماعی- فرهنگی موجود میان جامعه به ویژه در میان جوانان، کاملا هشدار دهنده و آتش زیرخاکستر است.
جمع بندی
از نظر نگارنده، بزرگ ترین آفت نظام حکمرانی ما، وجود تحلیل های متفاوت راهبردی، همراه با دادن وزن های کاملا متفاوت به موضوعات، در میان مقامات اصلی تصمیم گیرنده کشور است.
نظام سازمانی حکمرانی در کشور ما طوری است که مرکز و نهادی برای بررسی یکجای همه این مسائل در آن پیش بینی نشده است.
فهرست ذکرشده در این نوشته، به معنی واقعی کلمه، لرزه بر اندام انسان می اندازد و خواب را از چشم ها می رباید. هر مقام مسوولی تا مطمئن نشود که چگونگی عدم مواجهه با برخی از موارد از طریق دور راندن آن و چگونگی مواجهه با برخی دیگر از طریق عبور از آن مشخص شده است، نباید آرام گیرد.
اما پررونق ترین بازار در کشور ما، همچنان، بازار دعواهای سیاسی است. در میانه این همه مشکلات هول انگیز، گروهی، همه تلاش خود را صرف ترغیب تصمیم گیرندگان به افتادن در عرصه درگیری های نظامی می کنند.
گروهی دیگر، در تلاش برای برکناری فلان مقام مسوول و استعفای فلان مقام دیگر مسوول هستند و عده ای دلواپسِ تاخیر در ابلاغ قانون حجابند.
از طرف دیگر، در سطوح بالای دولت، هنوز راجع به رشد ۸درصدی و اجرای برنامه هفتم صحبت می شود و مجلس با جدیت در حال بررسی بودجه ای است که احتمال محقق شدن فروض اصلی آن بسیار پایین است.
شدت دور بودن دغدغه های اکثر حکمرانان ما از مسائل مهم ذکرشده بعضا به اندازه ای است که گویی آنها در کشوری دیگر مسوولیت دارند.
سیاستمداران ما شبیه به کوهنوردانی شده اند که در سرمای کوهستان، گرفتار سرمازدگی شده اند و در پی آن، به خواب رفته اند.
مردم حق دارند بدانند که نظام تصمیم گیری برای مواجهه با شرایطی که احتمال وقوع آن بسیار زیاد است و زندگی آنها را کاملا تحت تاثیر قرار می دهد، چه برنامه ای دارد.
اگر به همین صورت پیش برویم، جامعه دچار پاندمی یأس خواهد شد. لحظه به خواب رفتن در حالت سرمازدگی، مرگ قطعی را در پی خواهد داشت.
