داده ها برای اتخاذ سیاست های توسعه شبکه ریلی مناسب است

مجید بابایی:  چهار ناحیه راه آهن هرمزگان (19 درصد )، یزد (17.3 درصد )، شرق (15.3 درصد ) و اصفهان (13.9 درصد ) به ترتیب بیشترین و جمعا بالغ بر 66 درصد از مجموع عملکرد تن کیلومتر حمل شده را در سال 1402 به خود اختصاص داده اند (و 63٪ تناژ حمل). جالب است که این چهار ناحیه فقط 33 درصد از مجموع طول کل شبکه ریلی (اصلی و فرعی) را در اختیار دارند. این یعنی در این مناطق ترافیک بسیار متراکم و کمبود ظرفیت مشهود است. مابقی 67 درصد شبکه ریلی (10500 کیلومتر) فقط 33 درصد از عملکرد تن کیلومتر را در اختیار دارد. 

طبیعی است که اگر  در این دو سه دهه اخیر رفتاری - عقلایی بر ساختار - حکمرانی کشور حاکم بود می بایست این مناطق در اولویت اول طرح های توسعه به ویژه احداث خطوط دوم و برقی کردن بوده باشند. اما با نگاهی به عملکرد توسعه زیرساخت های شبکه ریلی در سه دهه اخیر مشاهده می شود که برخی از خطوط ریلی که به بهره برداری رسیده اند خارج از مناطق بحرانی از منظر ترافیک بوده است. حتی در توسعه خطوط ریلی با هدف مسافری انتخاب های ناموجهی انجام گرفته است.  

هرچند شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور متولی توسعه شبکه است اما شرکت راه آهن بعنوان بهره بردار که در بلند مدت می بایست هزینه_نگهداری کل شبکه را هم تامین نماید لازم است راهبرد مناسبی را در پیش گیرد تا در انتخاب اولویت های توسعه صرفا منافع ملی مد نظر باشد نه مداخلات گروه های سیاسی و منطقه ای.