◄ باید جدیتر به حقوق دریایی نگاه کنیم
تیننیوز| یک حقوقدان دریایی میگوید نیاز داریم به شکل متمرکز روی حقوق دریاها کار کنیم.
به گزارش خبرنگار تیننیوز، عاطفه امینینیا، مدرس حقوق بینالملل و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفتگو با این شبکه خبری، با اشاره به اهمیتی که دریاها برای کشور ما دارند، تاکید کرد: ما از دوسو با دریا احاطه شدهایم. از شمال با دریای خزر و از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان. البته دریای خزر مطابق کنوانسیون حقوق دریاها دریا نیست و دریاچه است. اما به جهت اینکه بزرگترین دریاچه جهان است اصطلاحا به آن دریا میگویند.
او افزود: در همین مورد چون ما مجموع قواعد و مقرراتی به صورت خاص در مودر دریای خزر نداریم، در خیلی موارد از قوانین عرفی موجود در کنوانسیون حقوق دریاها برای دریای خزر هم استفاده میکنیم.
امینینیا همچنین با اشاره به تاریخچه قوانین حقوقی دریاها گفت: دریاها از دیرباز اهمیت زیادی داشتند و بیشتر برای حملونقل مسافر استفاده میشدند و امروز مسئله جابهجایی بر اهمیت این موضوع اضافه کرده است و دریاها به لحاظ استراتژیک اهمیت فوقالعادهای دارند.
عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: صاحبنظران حقوقی وقتی متوجه اهمیت دریا شدند تلاشهایی را شروع کردند و در حال حاضر هم اهمیت این موضوع به مراتب بیشتر از گذشته است. به دلیل اینکه شناخت منابع اهمیت بسیار زیادی دارد.
امینینیا ادامه داد: زمانی بود که تکنولوژیهای دریایی وجود نداشت و فقط جدار باریکی در مجاورت سواحل برای کشورها اهمیت داشت. اما به مرور که کشتیها و ناوگانهای بزرگ دریایی ساخته شدند و کشورهایی توانستند تا وسط اقیانوسها و دورتر از سواحلشان پیش بروند بحث تنظیم قواعد و مقررات حاکمیت بر دریاها به صورت جدی مطرح شد.
او اضافه کرد: از آن زمان به بعد شاید، مثلا از 1930 سلسه قواعد و مقرراتی ناظر بر ارتباطات دریایی و ناظر بر دریاها ایجاد شد که بحث حاکمیت بر دریاها و بهرهبرداری از دریاها و بحث منابع موجود بر دریاها مطرح شد.
این حقوقدان درباره اهمیت دریا در دنیای امروز گفت: اهمیت منابع زنده و غیر زنده موجود در دریاها به مراتب از منابع اقتصادی خشکیها بیشتر است. منابع معدنی مثل نفت، مس، منیزیم و اورانیوم و غیره و منابع زنده مانند انواع ماهیها و جاندران دریایی. به این سه دلیل یعنی منابع اقتصادی موجود در دریا، مهمترین راه ارتباط بینالمللی برای تجارت و از لحاظ سیاسی و استراتژیک نیازمند توجه جدی به حقوق دریا هستیم.
امینینیا با یادآوری اینکه اقتصاد به نفت وابسته است و به در میدانهای مشترک نفتی با کشورهای همسایه قرار دارد گفت: منابع اقتصادی موجود در دریا که مثلا در جنوب بیشتر نفت است، برای ما بسیار مهم است و متاسفانه اقتصاد ما به نفت وابسته است و در نتیجه منابع اقتصادی در فلات قاره و این منطقه اقتصادی داریم و اینکه تقسیم آن با کشورهای مجاور چگونه باشد برای ما اهمیت زیادی دارد.
او در خصوص نوار ساحلی شمالی کشور نیز گفت: در شمال و در حاشیه دریای خزر هم ما با چند کشور مشترک هستیم بنابراین منابع محیط زیست الودگی آبها و غیره و البته استراتژیک برای ما اهمیت زیادی دارد. از این جهت کشور ما کشوری نیست که محصور در خشکی باشد. از دو سو به آب راه دارد و مهم است که قوانین حقوقی حاکم بر این دریاها را بدانیم.
این استاد دانشگاه با اشاره به شرایط حقوقی دریای خزر تاکید کرد: به هر حال اینکه ما سالهاست داریم در دریای خزر مذاکره میکنیم و هنوز نتوانستهایم به راهحلی برسیم که منافع همه طرفها و به خصوص کشور ما را تامین کند نشان میدهد که نیاز داریم در این زمینه بیشتر کنیم. یا در بحث تنگه هرمز که از لحاظ استراتژیک برای ما اهمیت زیادی دارد.