◄ پندهایی از اولین مناظره نامزدهای ریاست جمهوری برای انرژی و حمل‌ و نقل

یکی از نکات خوب اولین مناظره نامزدهای انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری تبیین اهمیت بهره وری و تاثیر آن بر کاهش سرمایه گذاری مورد نیاز بود که بارها در بخش حمل و نقل ریلی، هوایی ... در مورد آن یادداشت هایی ارائه شده است (تین 267810).

خلاصه ای از دیدگاه های 6 نامزد ریاست جمهوری در مناظره مورخ 28 خرداد 1403، به ترتیب گفتگو به شرح زیر است: 

1- امیرحسین قاضی زاده هاشمی: - انتقاد از تکرار وعده های قبلی و عدم تحقق آنها- تأکید بر لزوم پیش بینی پذیر کردن اقتصاد- حمایت از مشارکت بخش خصوصی در اقتصاد- دفاع از عملکرد دولت سیزدهم- انتقاد از دولت های قبلی- تاکید بر امکان کنترل تورم با اقتدار سیاسی- باید جلوی تسهیلات سفارشی بانک ها را بگیریم،

2- محمدباقر قالیباف: - تاکید بر نیاز به یک مدیر قوی- تأکید بر اهمیت بهره وری در کنار سرمایه گذاری- لزوم پیش بینی پذیر کردن اقتصاد- تأکید بر اجرای برنامه هفتم توسعه- توجه به مشکلات معیشتی مردم و بازنشستگان- اشاره به اقدامات مجلس برای اصلاح قوانین بانک مرکزی- وعده حمایت از مردم در برابر تورم،

3- مسعود پزشکیان: - تأکید بر اهمیت صادرات و سرمایه گذاری خارجی- انتقاد از تحریم ها و تأثیر منفی آن بر اقتصاد- نگرانی از فرار نخبگان و کاهش ارزش پول ملی- انتقاد از وعده های غیرواقعی مانند حل مشکل بورس در سه روز- تاکید بر نقش مردم در حل مشکلات- انتقاد از اختلافات داخلی، 4- سعید جلیلی:- تأکید بر امکان پذیر بودن رشد 8 درصدی- لزوم استفاده از فرصت های کشور و فناوری های جدید- اهمیت نقش آفرینی دولت در ایجاد بستر مناسب برای فعالیت های اقتصادی- تاکید بر نیاز به برنامه ریزی اقتصادی- لزوم کنترل گردش پول و حاکمیت بر ریال- اشاره به هدررفت منابع نفتی و گازی،

5- علیرضا زاکانی: - انتقاد شدید از دولت یازدهم و دوازدهم- تأکید بر استقلال اقتصادی و دلارزدایی از اقتصاد- حمایت از تولید دانش بنیان و محصولات با ارزش افزوده بالا-اعتقاد به حاکمیت مردم در عرصه اقتصاد- مخالفت با خام فروشی- طرح "اعتبار طلا" بجای یارانه،

6- مصطفی پورمحمدی: - تأکید بر ارتباط مسائل اقتصادی با سایر حوزه ها- اهمیت توجه به تحریم ها و مسائل بین المللی- لزوم ایجاد وفاق ملی و اعتمادسازی- تاکید بر لزوم وحدت برای حل مشکلات- انتقاد از خودتحریمی، 

قابل توجه اینکه چندتن از نامزدها به ضرورت سرمایه گذاری حدود 200 میلیارد دلار برای تحقق رشد 8 درصد اشاره داشتند. 

یکی از نگرانی ها، قابلیت اجرای برنامه هفتم بود که پاسخ برخی دیگر را درپی داشت که قانون مصوب شده و باید اجرا گردد.

قوانین مدیریت سوخت، هدفمندی یارانه ها و حمایت از تولید رقابت پذیر (ماده 12) هرسه یک هدف مهم را دنبال می نمایند که آن هم کاهش مصرف سوخت، شدت انرژی و افزایش صادرات انرژی است که منطق و رویکردی ضروری و الزامی بوده و سالهاست که از مطالبات اصلی رهبر معظم انقلاب از دولتها و نمایندگان می باشد ولی به دلایلی این قوانین مهم به نتیجه نرسیده اند، اما چرا: 

چون روش تصمیم گیری، ملاحظات اجرایی و عدم توجه به استطاعت و عدم پیش بینی اصلاح برای این اهداف مهم صحیح نبود. 

این موضوع مشابه برخی ناکامی ها در تحقق چند هدف راهبردی است که در کتاب نقشه راه بلوغ مورد بررسی قرار گرفته است. 

مبحث تصمیم شایسته بر بررسی همه گزینه های ممکن تاکید دارد و تغییر الگوی اقتصاد حمل ونقل و ایجاد گزینه تملک ارزان و بهره برداری گران یکی از مهمترین راهکارهای ابرچالش اسراف در مصرف انرژی است. مفهوم این گزینه اینست که در مقابل روش قیمت خودرو زیاد که چند برابر کشورهای همسایه است و سوخت ارزان، گزینه خودرو ارزان و سوخت گران را هم جهت انتخاب در دسترس مردم قرار دهیم که با این ترتیب بسیاری از مشکلات اصلی اقتصاد در بخش حمل ونقل برطرف می گردد.      

در بخش اقدام بایسته که مبتنی بر امکانات و توانایی ها در هر دو بعد مالی، امکانات، مدیریت ... است میتوان سنگین شدن بیش از حد قوانین و عدم انطباق با ساختار مدیریتی و برنامه ریزی را متذکر شد که سبب ناتوانی مدیریت اجرایی در برنامه ریزی و هدایت آن میگردد، صحبت از سالانه 100 میلیارد دلار بسیار فریبنده و سبب پایین آمدن دقت و تمرکز مدیران ... میگردد. 

بهبود پیوسته نیز بر ضرورت پیش بینی زمان، شرایط و روش اصلاح قوانین مذکور و اجرای مرحله پایلوت تاکید دارد که مورد توجه نبوده و با وجود گزارشات مرکز پژوهش ها، ناراسایی های قوانین رفع موانع تولید، مدیریت سوخت و هدفمندی رفع نگردید.