قطار ایران چین روی ریل توافق
تین نیوز | وجود خلیجفارس و اتصال آبهای ایران با اقیانوس هند، همواره برای کشورهای همسایه جذاب بوده و موقعیت مهمی به ایران داده است؛ موقعیتی که سبب شده کشورهای همسایه یا منطقه تمایل داشته باشند از طریق کریدورهای جادهای یا ریلی، به کشور ما وصل شده و با استفاده از آبهای ایران با اروپا پیوند بخورند.
شاهد این سخن تمایل چینیها در شرق آسیا به اتصال ریلی به ایران، در غرب این قاره پرجمعیت است؛ ایدهای که فرصت ترانزیتی خوبی پیشروی کشورهای مسیر ریلی چین تا ایران خواهد گذاشت.
پیشنهاد احداث خطآهن سریعالسیر در مسیر جاده ابریشم، در چند روز گذشته در میان خبرها منتشر شد. براساس اخبار منتشر شده در رسانههای کشور به نقل از منابع چینی، مسئولان راهآهن چین پیشنهاد کردهاند یک خط ریلی سریعالسیر در مسیر جاده ابریشم احداث شود و منطقه شمال غرب چین را از طریق آسیایمیانه به غرب آسیا متصل کند.
آنطور که در خبرها آمده است، ایجاد این خط آهن، مشکلات ارتباطی بین مرزی از نظر استانداردهای متفاوت ریلی کشورها را برطرف خواهد کرد. در این خبر همچنین پیشنهاد شده که این خط ریلی از ارومچی و یینیگدر چین به آلماتی قزاقستان و از آنجا به بیشکک قرقیزستان کشیده شود و در ادامه مسیر با عبور از تاشکند و سمرقند ازبکستان و عشقآباد ترکمنستان به تهران برسد.
درستی یا نادرستی این خبر و سهم ایران در راهاندازی این خطآهن مهم را از عباس نظری، مدیرکل امور بینالملل راهآهن ایران پیگیری کردیم. وی در پاسخ به صمت، با تردید در درستی و نادرستی این خبر، یادآوری میکند که با توجه به اینکه چنین سخنانی بارها از سوی چینیها بیان شده، نمیتوان به این اخبار استناد و بر مبنای آنها صحبت کرد.
به گفته نظری، برخی سخنان چینیها درباره راهآهنهای بینالمللی در حالی ارائه میشود که پیش از آن راهبرد مشخص این کشور درباره آن خط تعیین نشده، در حالی که به گفته او، کشوری با وسعت چین، باید راهبرد مشخصی در حوزه ریلی داشته باشد. وی میافزاید: به عنوان نمونه این کشور اعلام میکند که میخواهد راهآهن مستقیم به پاکستان داشته باشد، درحالی که راهاندازی خط راهآهن به پاکستان از این کشور راهبرد صحیحی نیست و نباید چنین سخنی بیان شود.
نظری به اصل پرسش صمت درباره خبر احداث راهآهن ایران ـ چین در مسیر جاده ابریشم بازمیگردد و میافزاید: در این باره تاکنون به صورت رسمی در اجلاس بینالمللی و منطقهای و حتی مذاکرات دوجانبه، چیزی از سوی چینیها مطرح نشده است. بنابراین این خبر را تا حدی غیرواقعی میدانیم و حتی اگر ریشه خبر درست باشد و چینیها نیز این مطلب را گفته باشند، سخن واقعگرایانهای بهنظر نمیرسد. او تاکید میکند که از مراجع رسمی چین در این باره چیزی اعلام نشده است.
مدیرکل امور بینالملل راهآهن در ادامه این گفتوگو، خبری را در میان میگذارد که به گفته او مهمتر از بهانه این گفتوگو یعنی ایجاد راهآهن ایران ـ چین در مسیر جاده ابریشم است. نظری میگوید: ما در موضوع دیگری به تازگی با چین به توافق رسیدهایم که اتصال راهآهن میان چین، قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان و ایران است.
به گفته نظری، برای شکلگیری این مسیر، قرار است عرض خط آهن این کشورها یکی شود. وی با بیان اینکه عرض خط آهن قرقیزستان با چین و ایران متفاوت است، میافزاید: قرار است خطآهنی با عرض استاندارد از چین تا ایران کشیده شود. در ایران ما دارای خطآهن استاندارد هستیم و میتوانیم این کشور را از طریق خلیجفارس به کشورهای اروپایی وصل کنیم.
امکان سریعالسیر شدن خطآهن ایران ـ چین
آنطور که نظری میگوید برای ایجاد این مسیر ریلی باید ۱۶۰۰کیلومتر خطآهن ساخت و اگر این مسیر ایجاد شود، راهاندازی خطآهن سریعالسیر هم امکانپذیر خواهد بود. وی میگوید: درحالحاضر ترکیه به کشورهای اروپایی وصل شده است. همچنین برای اتصال کشورهای اروپایی از طریق ترکیه به ایران مذاکراتی داریم تا در آینده بتوانیم تهران را با خط آهن سریعالسیر به ترکیه وصل کنیم. به نظر میرسد، ایجاد این راهآهن سریعالسیر با ایجاد خطآهن ۱۶۰۰کیلومتری امکانپذیر باشد.
مدیرکل امور بینالملل راهآهن بار دیگر به سوژه این گزارش یعنی خبر منتشر شده در رسانهها درباره راهآهن ایران ـ چین در مسیر راه ابریشم بازمیگردد و میگوید: مسیری که در این خبر اعلام شده نادرست است. خطآهن چین استاندارد و دارای عرض ۱۴۳۵میلیمتری است. عرض خطآهن قزاقستان ـ ترکمنستان تا مرز ایران، ۱۵۳۰میلیمتر است و در این سوی مرز یعنی در ایران دوباره استاندارد ۱۴۳۵میلیمتر میشود. بنابراین مسیر بیان شده در خبر رسانهها در عمل امکانپذیر نیست.
وی تاکید میکند که ایده صحیح در راهاندازی راهآهن ایران ـ چین، همان مسیر ۱۶۰۰کیلومتری است که خبر تاسیس آن را به صمت داده است.
وی میافزاید: تمرکز این خط بر راهآهن باری و ترانزیتی است و اگر بتوانیم همین مسیر را به خطآهن سریعالسیر تبدیل کنیم، ایده پذیرفتنیتری نسبت به سایر موضوعاتی که درباره این مسیر مطرح میشود، ارائه دادهایم. بنابراین همین حالا هم در مذاکراتی که با چین داریم، میتوانیم اعلام کنیم که میخواهیم خطآهن، سریعالسیر باشد. این کار سختی نیست؛ ایده و ارادهاش وجود دارد و اقدامات بعدی نیز آسان
است.
نظری به خبر منتشر شده در رسانههای داخلی درباره احیای مسیر راه ابریشم در مسیر ریلی چین ـ ایران انتقاد دارد. وی در اینباره میگوید: اینگونه نیست که یک مسیر مشخص با عنوان راه ابریشم وجود داشته باشد و در شیوه اتصال کشورهای چین، قرقیزستان، افغانستان، تاجیکستان و ایران، راههای مختلفی وجود دارد که یکی از آنها موردی است که در خبر به آن اشاره شده است.
به گفته او، همین حالا چینیها روی یک خطآهن دیگر کار میکنند و تا حدی هم پیش رفتهاند که مسیر چین ـ قزاقستان ـ دریای خزر ـ جمهوری آذربایجان ـ گرجستان به اروپا را شامل میشود. آنها نام این مسیر را راه ابریشم گذاشتهاند که اجلاس آن نیز در یک ماه گذشته در گرجستان برگزار شد. بنابراین راه ابریشم چند بار دستمایه قرار گرفته است.
نظری با یادآوری اینکه واگن مورداستفاده در خطآهن، باید متناسب با عرض آن خط باشد، میگوید: نه از نظر خط و نه واگن، مشکلی برای راهاندازی خطآهن چین ـ ایران وجود ندارد.
از سوی دیگر درحالحاضر بیشترین سرعت قطارهای ایران ۱۶۰کیلومتر است و اگر بخواهیم سرعت را افزایش دهیم و خط سریعالسیر داشته باشیم، خطوط ایران کارآیی لازم را نخواهد داشت. بنابراین اگر بحث راهآهن ایران ـ چین در قالب خطآهن سریعالسیر مطرح شود، نیاز به بازنگری در خطوط موجود داریم؛ مانند همان چیزی که در راهآهن سریعالسیر تهران ـ مشهد در حال پیگیری است.
از آقای نظری متشکرم. توضیحات درستی ارائه داده اند.