◄ایام خاص، اقدام خاص

تین‌نیوز| وبلاگ  آرمان بیات-حمل و نقل هوایی به عنوان یکی از اساسی‌ترین ارکان در زنجیره تامین خدمات از ارائه کننده به دریافت کننده مطرح است که خود تاثیر انعکاسی بر دیگران صنایع را به همراه دارد. یکی از این صنایع تحت تاثیر، صنعت گردشگری است که اهداف تجاری، سیاحتی و زیارتی را شامل می شود. لذا حمل و نقل هوایی توانسته است گستره خدمات خود را به هر یک از اهداف فوق، با رویکرد های متفاوت در نوع خدمات توسعه دهد که در انواع شرکت‌های هواپیمایی تقسیم می شود.

شرکت هایی که به سه دسته خدمات کامل، خدمات ارزان و خدمات دربستی یا چارتری، تفکیک می‌شوند و هریک نسبت به نوع بازار تقاضا دارای راهبرد مشخص خود هستند و نگاه یکسان به انواع شرکت‌های هواپیمایی از منظر نهاد حاکمیت هوانوردی، نمی‌تواند از بروز مشکلات در روند رشد حمل و نقل هوایی، پیش گیری نماید که همواره چالش هایی از جمله افزایش نرخ بلیت صندلی پرواز در ایام خاص و فصل تقاضا را فراهم آورده است.

حال ایام ماه حقانیت دین همواره گره خورده با حمل و نقل هوایی بوده است. روزهایی که منتهی به اربعین حسینی و افزایش تقاضا سفر به عتبات ، مشخصا نجف اشرف است و بازار مسافرت هوایی را ملتهب و تقاضای سفر زیارتی را افزایش می‌دهد. ایامی که همواره با افزایش نرخ بلیت مسیر پرواز تا بیش از دو برابر نرخ اعلامی، مواجه بوده و زائرین مخلص سردار کربلا را تحت فشار هزینه‌ای قرار میدهد. حال شایسته و بایسته است معلول، آسیب شناسی شود تا حداقل دین خدمتگزاری به زوار معزز ، با صادق اندیشی و نه سو نگری، انجام شود. این روزها، ایام کاسبی از نیاز پابوسی نیست که لازم است ویژه بدان پرداخته شود.

در سال های گذشته، سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نهاد حاکمیت هوانوردی غیر نظامی و عطف به ماده ۴ قانون هواپیمایی کشوری، وظیفه تنظیم عرضه نسبت به نیاز بازار و نقطه تعادل خدمات دهنده و خدمات گیرنده را بر عهده داشته است.

شاید به دلایل خاص، این زمان ویژه را نتوان به پیکره مدیریت حاکمیتی و نظارتی حمل و نقل هوایی تعمیم داد اما میتوان با ابزار مدیریت توزیع فرکانس پروازی عرضه را نسبت به تقاضا به تعادل نسبی رساند تا التهاب افزایش قیمت مدیریت شود. به واقع افزایش نرخ با توزیع صندلی پرواز مسیر، در ارتباط مستقیم است که ثابت نگاه داشتن نرخ مشخص و تکلیفی بدون افزایش عرضه صندلی، منتهی به فساد قیمت و فروش غیر قانونی نرخ های خارج از عرف بر محور سودجویی برخی عوامل فروش مسافرت‌های خواهد شد.

لذا اولین اقدام تعین تکلیف نرخ صندلی پرواز در مسیرهای منتهی به نجف و بالعکس، برای شرکت های هواپیمایی بهره بردار است.

مشخصا لازم است روشن شود که این نرخ تکلیفی برای کدام یک از انواع شرکت های هواپیمایی است. شرکت هایی که بر پایه فروش سیستمی ( CRS )  و بر محور مقررات رزرواسیون و ابطال جا، مد نظر انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی "یاتا" هستند و یا شرکت هایی که ظرفیت صندلی خود را به صورت دربستی در اختیار دفاتر مجاز فروش چارتری قرار می‌دهند؟

واضح است شرکت های یاد شده در نوع اول ، صرفا از طریق دفاتر نمایندگی فروش تابع بند "الف" آیین نامه خدمات مسافرت های هوایی مصوب هیئت دولت و یا دفاتر فروش تحت کنترل مستقیم خود ، با تعریف شبکه فروش بلیت صندلی پرواز به عنوان اوراق بهادار ، اقدام به فروش بلیت پرواز می نمایند که موظفند نرخ تکلیفی تعیین شده از جانب سازمان هواپیمایی کشوری را رعایت نمایند و فروشنده بلیت، حق فروش خود را در قالب یک حق الزحمه مورد توافق دریافت می‌کند.

اما شرکت های نوع دوم ، ظرفیت صندلی خود را هرچند به قیمت مد نظر سازمان هواپیمایی کشوری، به یک شخصیت حقیقی و یا حقوقی خاص فروخته و آن شخص که حال چارتر کننده نامیده می شود، ظرفیت خریداری شده را به صورتی که تحت کنترل سازمان هواپیمایی کشوری نیست ، به عوامل فروش تحت نظام زیرمجموعه شبکه فروش خود به نام پرواز چارتری، با قیمت های خارج از نرخ اعلامی ، نسبت به نیاز بازار تقاضا به فروش میرسانند که قیمت های افسانه ای تا دو برابر قیمت را شاهد هستیم.

از عوامل موثر در اصلاح نظام خدمات دهنده و تصدی گر حمل و نقل هوایی بازنگری در نوع تحصیل مجوز ارائه خدمات شرکت های هواپیمایی است و تنها راه مقابله با اپیدمی پروازهای اربعین حسینی در صورت تاکید بر رعایت نرخ اعلامی دولتی، صدور حق پرواز به شرکت های هواپیمایی برنامه‌ای دارای نظام ذخیره و ابطال جا یا اصطلاحا فروشنده سیستمی ظرفیت صندلی مسافر است و شرکت های فاقد سیستم یکپارچه فروش، که بر محور فروش چارتری و دربستی، عرضه خدمات می‌کنند، وارد بازار خاص ایام این چنینی نشوند مگر آنکه سازمان هواپیمایی کشوری، نسبت به افزایش پروازها و عرضه صندلی اقدام و از کنترل محدودیت تعداد پرواز خارج شود و به نوعی همچون با قانون " آسمان باز "، رفتار کند که بازار به صورت خودکار موجبات کاهش نرخ را فراهم می آورد.