◄ مزایای استفاده از موج چهارم فناوری در حمل و نقل

ایران در سال 92 به ارزش حدود یک میلیارد و 500 ملیون دلار سنگ آهن صادر کرد. در سال 94 صادرات سنگ آهن تقریبا متوقف شده است. علت توقف صادرات سنگ آهن ایران، فناوری موج چهارم است.

در گذشته صادرات سنگ آهن با کشتی های 60 تا 70 هزار تنی انجام می شد. اکنون استرالیا چهار کشتی 600 هزار تنی خریداری کرده  و هزینه حمل از استرالیا به چین فقط 4 دلار برای هر تن است.

اما هزینه انتقال سنگ آهن از بافق یزد تا بندرعباس با فن آوری موج دوم ایران 17 دلار است. ایران هرگز نمی تواند با فناوری موج دومی با فناوری موج چهارمی استرالیا رقابت کند. مزید بر مشکل حمل، فناوری استخراج در معادن سنگ آهن ایران موج دومی است. در حالی که در استرالیا موج چهارمی است.

قیمت ورق سرد چین در سال 2001 حدود 540 دلار بود. در همان سال ها فناوری چین در تولید ورق سرد موج سومی بود. اینک موج چهارمی است و قیمت آن حدود 450 دلار شده است. سه دلار امروز معادل یک دلار سال 2001 در بازار جهانی قدرت خرید دارد به عبارت دیگر تورم زدایی شده است. به سخن دیگر قیمت ورق سرد چین در مقایسه با سال 2001 در واقع 150 دلار است.

چینی ها در شرف قبضه بازار جهانی فولاد هستند. چینی ها برج 110 طبقه را با فناوری موج چهارمی در 10 ماه می سازند. در حالی که در تهران یک ساختمان پنج طبقه با فناوری موج دومی معمولا 18 ماهه ساخته می شود. فناوری موج دومی در تولید مسکن بیش از حد نقدینگی را درگیر می کند. علت اینکه در ایران از کمبود منابع بانکی گله می کنند استفاده از فناوری های قدیمی است.

با فناوری جدید در هر مورد نیاز به وام بانکی حداقل به یک ششم کاهش می یابد. در ایران به سبب استفاده از فناوری قدیمی در هر مورد، نیاز به وام بانکی 6 برابر عرف جهان است. استفاده از فناوری قدیمی خواب سرمایه را طولانی کرده و این باعث افزایش میزان بهره در ایران شده است. (منظور از فناوری فقط ابزار آلات و ماشین نیست بلکه روش و روش بهره وری و فوت فن امور هم هست)

اگر از فناوری موج چهارم در حمل و نقل استفاده شود قیمت زمین در ایران به شدت کاهش می یابد. اگر در ایران به جای طرح مسکن مهر دولت در حومه شهرهای بزرگ، شهرهای اقماری احداث می کرد و با هزینه دولت شهرهای اقماری را با متروی موج چهارمی به قلب کلانشهرها وصل می کرد، قیمت زمین به شدت در تهران سقوط می کرد.

با قطار شهری موج چهارمی 500 کیلومتر طی یک ساعت طی می شود. فاصله زمانی شهر اقماری با فاصله 120 کیلومتری تا تهران با قطار نسل چهارمی فقط 15 دقیقه است. اگر از 120 کیلومتری تهران طی 15 دقیقه با مترو در میدان فردوسی پیاده می شدند آیا قیمت زمین در تهران همین حد بود؟

45 هزار میلیارد تومان منابعی که صرف احداث مسکن مهر شد و اکنون در خیلی مناطق فقط بتن آباد ایجاد کرده است، اگر صرف احداث زیرساخت در 50 شهر اقماری در حومه کلانشهرهای ایران و وصل آنها با قطار تند رو نسل چهارمی شده بود، به سادگی جمعیت شهرهای اقماری به کلانشهرها وصل شده بود.

در سال 2004 فروش کمپانی جنرال موتور امریکا که با فناوری موج سوم تولید می کرد، از تولید ناخالص ملی 140 کشور جهان بیشتر بود.

در سال 2007 جنرال موتور امریکا به میزان 250 میلیارد دلار ورشکست شد. اکنون جنرال موتور با فناوری موج چهارم اولین تولید کننده خودرو در جهان است.

بحران در صنعت خودروسازی ایران به سبب استفاده از فناوری موج دومی است. درآمد ریالی ناشی از فروش نفت در سال گذشته به اظهار وزیر نفت، 28 هزار میلیارد تومان و بدهی صنعت خودرو و قطعه سازان به بانک ها 24 هزار میلیارد تومان است. بدهی بانکی صنعت خودرو و قطعه سازی معادل 86 درصد درآمد نفت است که غیرطبیعی است و نشان می دهد یک جای کار اشکال دارد. با فناوری موج دومی نمی شود خودرو تولید کرد، فقط بدهی بانکی تولید می شود.

همه صنایع پتروشیمی گازی ایران که طی 10 سال گذشته تاسیس شده، فناوری موج چهارمی دارد و ایران در این زمینه در جهان پیشرو است. اما در زمینه صنعت گاز چنین نیست.

توتال فرانسه فاز یک و دو پارس جنوبی را با فناوری موج سومی ایجاد کرد بعدها ایران فازهای بعدی را با کپی برداری با مهندسی معکوس تکمیل کرد. اما توتال در قطر طی سال های اخیر از فناوری موج چهارم استفاده کرد.

اگر با قایق از کنار تاسیسات قطری ها عبور کنید مشاهده می کنید حجم تاسیسات قطری ها که طی پنج سال اخیر احداث شده 20 درصدِ حجم تاسیسات ایران است. گزارش های منتشر شده نشان می دهد از نظر هزینه تمام شده نیز 25 درصد ایران هزینه کرده اند. هزینه تمام شده توسعه پارس جنوبی با فناوری موج سوم 4 برابر موج چهارمی است.

سر تکان دادن و نچ نچ کردن دردی را دوا نمی کند، من و تو هم جزئی از این فرآیندهای اشتباه هستیم، جزئی که اتفاقا خیلی خیلی موثر است ...!

* استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان